به گزارش پایگاه خبری چلچله بندر، دکتر غلامعلی جاودان، رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان و متخصص تغذیه در گفتگوی خبری ویژه هفته دیابت گفت: در این استان در حال حاضر ۱۲ هزار ۸۵۳ فرد مبتلا به دیابت شناسایی و تحت درمان میباشند
دکتر جاودان افزود : در حال حاضر ۱۱ مرکز و کلینیک کنترل بیماری دیابت در استان مشغول به خدمت رسانی میباشند که بزرگترین آنها کلینیک دیابت بیمارستان شهید محمدی با ۷هزار و ۶۴۹ بیمار است.
بر اساس میزان فراوانی بیمار کلینیکهای دیابت استان شامل مرکز دیابت میناب با ۹۴۲ بیمار، قشم با ۸۲۹ بیمار، بستک با ۷۰۸ بیمار، بندرلنگه با ۶۱۵ بیمار، رودان با ۵۹۱ بیمار، پارسیان ۳۶۵ بیمار، حاجی آباد با ۲۹۲ بیمار، کیش با ۱۷۲ بیمار، جاسک ۱۵۶ بیمار می باشد که به نسبت جمعیت و گستردگی جغرافیایی جای بسی تامل در سبک زندگی و نوع آداب غذایی افراد ساکن در این مناطق وجود دارد.
جاودان در ادامه افزود :عوامل بسیاری در بروز این بیماری دخیل هستند که برخی از آنها مانند اضافه وزن، کمتحرکی، فشار خون و میزان چربی خون تقریباً به دست خود شخص قابل کنترل است. اما موارد دیگری نیز ظاهراً با این بیماری در ارتباط هستند از جمله وراثت و اختلالات غدد درون ریز که تا حد زیادی خارج از کنترل است.
این پزشک متخصص تغذیه در تعریف دیابت به زبان ساده گفت: هنگامی که قند موجود در خون شما زیادتر از حد طبیعی باشد، خون شما شیرینتر از حالت عادی است! پس بیماری قند گرفتهاید!
دیابت نوعی بیماری متابولیکی (مربوط به متابولیسم بدن) و یکی از شایع ترین بیماری های غدد است که با سطح قند خون بالا (گلوکز) همراه است و به دنبال نقص در ترشح انسولین یا عملکرد آن یا هر دو ایجاد میشود. سطح بالای گلوکز خون (هیپرگلیسمی) میتواند منجر به مشکلات جدی در سلامت شود.
در واقع انسولین هورمونی است که از غدد پانکراس که واقع در پشت و زیر معده است ترشح میشود. پانکراس انسولین را به جریان خون منتقل میکند. انسولین در گردش باعث میشود، که قند وارد سلولهای بدن شده و مقدار قند موجود در خون را کاهش میدهد. همانطور که میزان قند خون شما کاهش مییابد، ترشح انسولین از پانکراس نیز کم میشود.
از طرفی دیگر گلوکز (قند خون) برای سلامت شما حیاتی است، در واقع گلوکز ماده مغذی ضروری است که انرژی لازم برای عملکرد مناسب سلولهای بدن را فراهم میکند. گلوکز همچنین منبع اصلی سوخت مغز شما نیز است.
گلوکز از ۲ منبع اصلی غذا و کبد شما تامین میشود. ذخایر کبد شما نیز گلوکز را تولید میکند. هنگامی که سطح گلوکز خون شما کم است، مانند زمانیکه شما غذایی نخوردهاید، کبد گلیکوژن ذخیرهشده را به گلوکز تجزیه میکند تا سطح گلوکز خون را در حد نرمال نگهدارد.
هنگامی که قند خون افزایش مییابد (به عنوان مثال، پس از غذا خوردن)، انسولین از پانکراس آزاد میشود تا سطح گلوکز را با انتقال به سلولهای بدن کاهش دهد. در بیماران دیابتی، عدم تولید کافی یا عدم پاسخ به انسولین موجب هیپرگلیسمی میشود. این بیماری مزمن است، بدین معنی که اگر چه میتوان آن را کنترل کرد، اما تمام عمر با فرد همراه است.
وی در ادامه گفت: به طور کلی دو نوع دیابت وجود دارد دیابت نوع یک و دیابت نوع دو که در دیابت نوع یک که به آن دیابت وابسته به انسولین نیز گفته میشود و شیوع کمتری دارد، دلایل ژنتیکی و محیطی علت آغاز بیماری هستند که هنوز هم به طور کامل شناسایی نشدهاند.
افراد در هر سنی ممکن است که به دیابت نوع یک مبتلا شوند، اگرچه این نوع دیابت در کودکان و جوانان شایعتر است.
دیابت نوع دو که از آن به عنوان دیابت غیر وابسته به انسولین نیز یاد میشود، شایعترین نوع دیابت در جهان است که معمولاً به دلیل مقاومت سلولهای بدن نسبت به انسولین رخ میدهد.
دیابت نوع دو در بزرگسالان بیشتر دیده میشود ولی به دلیل اضافه وزن، کاهش تحرک و تغذیه نامناسب شیوع آن در جوانان و نوجوانان هم رو به افزایش است.
گاهی ممکن است دیابت در گروه خاصی مانند زنان رخ دهد که به آن دیابت بارداری گفته میشود. در دیابت بارداری، فرد باردار برای اولین بار با افزایش قند خون روبرو میشود. هرچند علائم و نشانههای دیابت بارداری معمولاً پس از زایمان از بین میرود، اما این زنان در آینده مستعد ابتلا به دیابت نوع دو خواهند بود.
وی با عنوان اینکه جالب است بدانید قبل از ایجاد دیابت، بسیاری از افراد مبتلا به پیش دیابت می شوند گفت: میزان قند خون این افراد بالاتر از حد طبیعی است ولی نه به آن اندازه که در تعریف دیابت گنجانده شود. پیش دیابت بسیار شایع است، اما خبر خوب اینکه قابل برگشت هم هست
آنچه که حائز اهمیت است این است که بدانیم علت دیابت و بسیاری از بیماریهای دیگر ریشه در عادات اشتباه غذایی دارد. ما برای سوزاندن کالری اضافه، هیچ تلاشی نمیکنیم و با کوچکترین بهانهایی قید ورزش کردن را میزنیم. علت بیماری قند این است که فقط میخواهیم شکم را سیر کنیم اما اصلا به ارزش و تنوع غذایی دقت نداریم. شما در طی روز چقدر میوه تازه مصرف میکنید؟ چقدر آب مینوشید؟ آیا شما هم شامتان را دیروقت و چرب و چیلی میخورید؟ آیا در رژیم غذاییتان خبری از بشقاب سبز است؟
باید آگاه باشیم که ظاهرشدن هر یک از علائم دیابت میتواند یک زنگ خطر محسوب شود. پس اگر نشانهای از این بیماری در بدن شما وجود دارد، حتما به دکتر غدد و متابولیسم یا دکتر داخلی مراجعه کنید.
دکتر جاودان در پاسخ به سوال علائم دیابت چیست گفت: علائم قند خون بسته به میزان افزایش سطح قند خون شما متفاوت است. بعضی از افراد، به ویژه افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند و در مرحله پیش دیابتی هستند، ممکن است از ابتدا علائم را تجربه نکنند. اما در نوع ۱، علائم به سرعت بروز میکند و شدیدتر است.
زمانی که متوجه میشویم در میان اعضای خانواده یا دوستان شخصی به این بیماری مبتلا شدهاست، اولین سوال ما این است که چگونه بفهمیم دیابت داریم؟ برای پاسخ به این سوال باید با علائم دیابت و نشانههای آن در هر مرحله آشنا شویم.
از مهمترین علائمی که در افراد دیابتی دیدهمیشود میتوان به تکرر ادرار، تشنگی، گرسنگی، خستگی زیاد اشاره کرد.
علایم دیابت نوع یک و دیابت نوع دو شامل مشکلات پوستی،
تشنگی بیشازحد، تکرر ادرار و در مواردی بی اختیاری ادراری، گرسنگی شدید، افزایش اشتها، تهوع و استفراغ، کاهش وزن ناخواسته،حضور کتون در ادرار (کتون یک محصول جانبی از تجزیه عضلات و چربی است که هنگام نبود انسولین به اندازه کافی در بدن تولید میشود)، خستگی، تحریکپذیری، تاری دید
زخمهایی که دیر بهبود مییابندعفونتهای مکرر، مانند عفونتهای لثه یا پوست و عفونت واژن و مثانه، سوزنسوزن شدن یا بیحسی در پاها یا انگشتان، همچنین سطوح بالای قند خون میتواند منجر به بیحالی و در نهایت اغماء فرد شود.
اگر علایم دیابت را دارید بهتر است با دکتر متخصص غدد یا دکتر داخلی مشورت کنید.
وی افزود: جالب است بدانید علائمی که در مردان و زنان دیابتی دیدهمیشود، بین هر دو مشابه است اما برخی از علائم در یکی از جنسها دیدهمیشود و به علت تفاوت در آناتومی آنهاست.
از علائم اولیه دیابت در مردان ،تشنگی بیشتر،گرسنگی،خشکی دهان، تهوع و استفراغ، تکرر ادرار،خستگی مفرط و تاری دید است.
در خصوص علائم دیابت در زنان باید گفت: اگر زن هستید و به دیابت مبتلا هستید، به علائمی که مردان دچار میشوند، مبتلا خواهیدشد و بیشتر آنها را تجربه خواهید کرد اما برخی از علائم دیابت مختص خود زنان است به همین دلیل دچار عوارض دیابت در زنان میشوند. برخی از علائم دیابت در زنان شامل ابتلا به عفونت قارچی واژینال به صورت مکرر است.
عفونت ادراری در زنان بیشتر از مردان دیدهمیشود و این به علت نزدیکی مجاری ادراری و واژن به هم است.
معمولا زنان و دخترانی که دیابتیک هستند احتمال ابتلا به سندروم تخمدان پلیکیستیک دارند. این افراد همچنین بیشتر در معرض چاقی هستند.
دکتر جاودان در خاتمه گفت: شما می توانید با کنترل و کاهش وزن، پیروی از یک سبک زندگی سالم، انجام ورزش بصورت مداوم، تغذیه مناسب و سالم و کنترل استرس در پیشگیری از ابتلا به دیابت به خودتان کمک کنید، پس از همین لحظه شروع کنید.